VELOCITY-studie LUMC en Wilhelmina Kinderziekenhuis / UMCU
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en Wilhelmina Kinderziekenhuis / Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) gaan in een gezamenlijk onderzoek de Vier Dimensionale Flow MRI (4D-Flow MRI) beeldtechniek gebruiken om bloedstroomprofielen bij kinderen met een aangeboren hartafwijking te analyseren: de VELOCITY-studie.
Onderzoekers van de afdelingen kindercardiologie en radiologie van het LUMC en van het Wilhelmina Kinderziekenhuis / UMCU slaan de handen in een. De volgende onderzoekers willen met behulp van 4D flow MRI heel gedetailleerd naar het hart van patiënten met een aangeboren hartafwijking gaan kijken:
- dr. Arno Roest
- dr. Jos Westenberg
- dr. Heynric Grotenhuis
- prof. Dr Tim Leiner
4D flow MRI
Deze relatief nieuwe beeldtechniek stelt ons in staat om de snelheid van bloed èn de richting van de bloedstroming kwantitatief te onderzoeken bij patiënten met een aangeboren hartafwijking. Hierdoor kan zeer gedetailleerd en zonder computersimulaties de bloedstroming bij patiënten met een complexe aangeboren hartafwijking, zoals de Fontan Circulatie of Transpositie van de Grote Vaten (TGA), gevisualiseerd worden.
Daarnaast kunnen uit deze bloedstroming hemodynamische markers kwantitatief worden bepaald, zoals bloedstroomrichting, vorticiteit (maat van ronddraaiende bloedstromen), de vaatwandspanning en kinetische energie (en tevens maat van eventueel energie verlies). 4D flow MRI heeft ook als groot voordeel dat röntgenstraling of contrastmiddelen niet gebruikt hoeven te worden.
Waarom onderzoek?
Het normale hart is in staat om op een erg efficiënte manier het bloed uit de aders op te vangen en weer uit te pompen naar de longen en het lichaam. Een aangeboren hartafwijking en de operatie die vaak nodig is kunnen de doorstroming van het bloed door hart en bloedvaten veranderen, en daarmee ook de efficiëntie verminderen waarmee het bloed wordt rondgepompt.
Binnen de kindercardiologie zijn er twee patiënten groepen - patiënten met een 1-kamer circulatie en met een TGA - waarbij de bloedstroom op ingrijpende manier is gewijzigd na de operatieve correctie. In de VELOCITY-studie zal met behulp van de 4D flow MRI bij beide groepen worden gekeken hoe efficiënt de bloedstroom is. Het is belangrijk om hier inzicht in te krijgen, omdat een afwijkende bloedstroom problemen kan geven, zoals het optreden van hartfalen en ritmestoornissen op latere leeftijd. Terwijl bij tijdige onderkenning nog een interventie mogelijk is.
Binnen het VELOCITY consortium zal het LUMC zich met name richten op de Fontan patiëntengroep, en het WKZ / UMCU op de kinderen met gecorrigeerde TGA. De VELOCITY-studie is de start van een uniek samenwerkingsverband en deze samenwerking biedt de mogelijkheid om met twee grote congenitale hartcentra (LUMC en WKZ/UMCU) grote studies naar hartfalen en andere complicaties bij patiënten met een aangeboren hartafwijking op te zetten gebruikmakend van 4D flow MRI. We hopen hiermee de behandeling en de kwaliteit van leven voor kinderen met een aangeboren hartafwijking te verbeteren!
Om zoveel mogelijk inzicht te kunnen krijgen in het hele spectrum van patiënten met een Fontan Circulatie en TGA, streven we ernaar om verschillende leeftijdscategorieën te includeren:
- 30 patiënten in de leeftijd van 8-15 jaar
- 30 patiënten in de leeftijd van 16-25 jaar
- 30 patiënten tussen de 26-40 jaar
Zowel voor de Fontan patiënten groep als de TGA groep. Alle deelnemers zullen op de dag van deelname zowel een MRI van hun hart, als ook een echo, ECG en bloedonderzoek ondergaan.
Bijdrage Stichting Hartekind
Stichting Hartekind heeft voor dit onderzoek €250.000 beschikbaar gesteld om de VELOCITY-studie op beide locaties mogelijk te maken. Per 1 april 2018 zal de VELOCITY-studie van start gaan met een looptijd van twee jaar. Naast Stichting Hartekind dragen het Innovatiefonds Zorgverzekeraars en het WM de Hoop fonds bij aan dit project.
Update 2019/2020
Update Utrecht
In het UMC Utrecht loopt de VELOCITY studie bij patiënten met een transpositie van de grote vaten, een samenwerkingsproject met het LUMC in Leiden. De komende weken zullen de laatste patiënten worden onderzocht met een speciale 4D flow MRI, echo en inspanningstest. Na analyse van alle resultaten zullen we hierover wetenschappelijke artikelen schrijven om de uitkomsten met andere artsen te delen. De voorlopige resultaten zien er zeer hoopvol uit: 4D flow MRI is van grote meerwaarde voor patiënten met een transpositie van de grote vaten omdat we beter de bloedsomloop in beeld kunnen brengen. We zullen deze nieuwe MRI techniek dan ook in de toekomst integreren in de reguliere patiëntenzorg.
Update Leiden
Het LUMC onderzoekt binnen het VELOCITY project (een samenwerking met het UMC Utrecht) patiënten met een zogenaamd eenkamerhart, waarvoor zij in het verleden een Fontan operatie hebben ondergaan. Deze maand zal alweer de 60e patiënt het onderzoeksprotocol doorlopen, met onder andere een fietstest en een gedetailleerde MRI scan. De gespecialiseerde 4D flow MRI techniek levert belangrijke inzichten op in hoe de bloedstroming in deze patiënten functioneert om zo vroegtijdig eventuele problemen op te sporen. Waar de eerste fase van het onderzoek zich vooral gericht heeft op het includeren van patiënten, zal de komende tijd de verkregen data geanalyseerd gaan worden. De afgelopen jaren is er binnen het VELOCITY project veel gebeurd op het gebied van ontwikkeling van speciale analyse software en methodes om deze nieuwe 4D flow MRI techniek te gebruiken.
Om u meer informatie over dit belangrijke onderzoek te geven heeft Stichting Hartekind eind 2019 diverse informatieve video’s gemaakt. Hierin ondergaat Maurice Lede (bekend van o.a. 3 op Reis) het onderzoek, zoals normaal hartekinderen dit ondergaan. Hij doet een inspanningstest, krijgt een echo en gaat het MRI apparaat in. Daarna worden deze onderzoeksresultaten geanalyseerd.